सदाचार:
Exercise : Solution of Questions on page Number : 32
प्रश्न 1: सर्वान् श्लोकान् सस्वरं गायत।
उत्तर 1: विद्यार्थी इन श्लोकों को स्वयं गाएँ।
प्रश्न 2: उपयुक्तथनानां समक्षम् ‘आम्’ अनुपयुक्तकथनानां समक्षं ‘न’ इति लिखत
| (क) प्रातः काले ईश्वरं स्मरेत्। | —- |
| (ख) अनृतं ब्रूयात। | —- |
| (ग) मनसा श्रेष्ठजनं सेवेत। | —- |
| (घ) मित्रेण कलहं कृत्वा जनः सुखी भवति। | —- |
| (ङ) श्वः कार्यम् अद्य कुर्वीत। | —- |
उत्तर 2:
| (क) प्रातः काले ईश्वरं स्मरेत्। | आम् |
| (ख) अनृतं ब्रूयात। | न |
| (ग) मनसा श्रेष्ठजनं सेवेत। | आम् |
| (घ) मित्रेण कलहं कृत्वा जनः सुखी भवति। | न |
| (ङ) श्वः कार्यम् अद्य कुर्वीत। | आम् |
प्रश्न 3: एकपदेन उत्तरत-
(क) कः न प्रतीक्षते?
(ख) सत्यता कदा व्यवहारे स्यात्?
(ग) किं ब्रूयात्?
(घ) केन सह कलहं कृत्वा नरः सुखी न भवेत्?
उत्तर 3:
(क) मृत्युः न प्रतीक्षते।
(ख) सत्यता औदार्यम् व्यवहारे स्यात्।
(ग) सत्यं ब्रूयात्।
(घ) मित्रेण सह कलहं कृत्वा नरः सुखी न भवेत्।
प्रश्न 4: रेखाङ्गितपदानि आधृत्य प्रश्ननिर्माणं कुरुत-
(क) मृत्युः न प्रतीक्षते।
(ख) कलहं कृत्वा नरः दुःखी भवति।
(ग) पितरं कर्मणा सेवेत।
(घ) व्यवहारे मृदुता श्रेयसी।
(ङ) सर्वदा व्यवहारे ऋजुता विधेया।
उत्तर 4:
(क) कः न प्रतीक्षते?
(ख) किं कृत्वा नरः दुःखी भवति?
(ग) कम् कर्मणा सेवेत?
(घ) व्यवहारे का श्रेयसी?
(ङ) कदा व्यवहारे ऋजुता विधेया?
Exercise : Solution of Questions on page Number : 33
प्रश्न 5: प्रश्नमध्ये त्रीणि क्रियापदानि सन्ति। तानि प्रयुज्य सार्थ-वाक्यानि रचयत।
(क) ………………………………….।
(ख) ………………………………….।
(ग) ………………………………….।
(घ) ………………………………….।
(ङ) ………………………………….।
(च) ………………………………….।
(छ) ………………………………….।
(ज) ………………………………….।
उत्तर 5:
(क)अनृतं प्रियं च न ब्रूयात्।
(ख)व्यवहारे सर्वदा औदार्यं स्यात्।
(ग)श्रेष्ठजनं कर्मणा सेवेत्।
(घ)व्यवहारे कदाचन कौटिल्यं न स्यात्।
(ङ)सत्यमं अप्रियं च न ब्रूयात्।
(च)वाचा गुरुं सेवेत्।
(छ)सत्यं प्रियं च ब्रूयात्।
(ज)मनसा मातरं पितरं च सेवेत्।
प्रश्न 6: मञ्जूषातः अव्ययपदानि चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत-
| तथा न कदाचन सदा च अपि |
(क) भक्तः ……………………. ईश्वरं स्मरति।
(ख) असत्यं ……………………. वक्तव्यम्।
(ग) प्रियं ………………… सत्यं वदेत्।
(घ) लता मेधा ……………………….. विद्यालयं गच्छतः।
(ङ) ……………………….. कुशाली भवान्?
(च) महात्मागान्धी …………………. अहिंसां न अत्यजत्।
उत्तर 6:
(क) भक्तः सदा ईश्वरं स्मरति।
(ख) असत्यं न वक्तव्यम्।
(ग) प्रियं तथा सत्यं वदेत्।
(घ) लता मेधा च विद्यालयं गच्छतः।
(ङ) अपि कुशाली भवान्?
(च) महात्मागान्धी कदाचन अहिंसां न अत्यजत्।
Exercise : Solution of Questions on page Number : 34
प्रश्न 7: चित्रं दृष्ट्वा मञ्जूषातः पदानि च प्रयुज्य वाक्यानि रचयत-
| लिखति कक्षायाम् श्यामपट्टे लिखन्ति सः पुस्तिकायाम् शिक्षकः छात्राः उत्तराणि प्रश्नम् ते |
………………
………………
………………
……………..
उत्तर 7:
(क) स: शिक्षक: कक्षायाम् श्यामपट्टे प्रश्नम् लिखति।
(ख) ते छात्रा: पुस्तिकायाम् उत्तराणि लिखन्ति।
(ग) शिक्षक: ‘बालक:’ पदम् लिखित।
(घ) केयन् छात्रा: श्यायपट्टम् पश्यन्ति।
(ङ) तत्र एकं पुस्तकम् मंचे अस्ति।